Wat is een vaandel?
‘Iets hoog in het vaandel hebben.’ Het is een vaak gebruikte uitdrukking waarmee we bedoelen dat we iets belangrijk vinden. Een vaandel is simpel gezegd een heel bijzondere vlag of banier van textiel met een voorstelling erop, die meestal hoort bij een kerk, vereniging, club, fanfare, militair voertuig of vaartuig. De voorstelling is vaak symbolisch en rijk versierd. Een vaandel draag je mee aan een vaandelstok. Zo maak je eigenlijk ‘reclame’ voor de ‘vereniging’ of eenheid waar je bij hoort. Een vaandel is dus bedoeld om je mee te onderscheiden, ter identificatie.
Hoe zijn vaandels ontstaan?
Waarschijnlijk zijn vaandels ontstaan in de militaire wereld, als veldtekens om eenheden aan te duiden. Later werden dit soort herkenningsvlaggen overgenomen door schutterijen en gildes.
Heel vroeger gaf het vaandel aan dat er een hoge leidinggevende, vaak een koning, aanwezig was. Later zwakte die betekenis wat af en stond het vaandel voor de aanwezigheid van de (militaire) commandant. Tot op de dag van vandaag erkent of verleent de koning militaire vaandels, bijvoorbeeld dat van het Korps Mariniers. In Nederland bestaan regels voor de vorm, het uiterlijk en de afmetingen van vaandels. Ze zijn lang geleden al vastgelegd, aan het eind van de 19e eeuw. Vaandels hebben sindsdien wel een steeds symbolischer betekenis gekregen. Bij de krijgsmacht leggen alle beroepsmilitairen trouwens nog steeds hun eed of belofte af terwijl ze de punt van het vaandel van hun eenheid vasthouden.
Vaandels hebben dus een eeuwenlange traditie en blijven tot op de dag van vandaag een herkenningsteken dat in hoog aanzien staat. Lees verder op: welke soorten vaandels bestaan er?